Waarom tegen die dwangwet?
Op woensdag 16 november jl. ging het TV programma De Hofbar over de asielcrisis. Rutger Castricum kwam ook bij mij langs voor een interview. Helaas wordt hier altijd maar een klein deel van het interview uitgezonden. Een goede reden om hier iets meer te zeggen over mijn overwegingen om tegen deze dwangwet (of spreidingswet) te zijn. Ik doe dat aan de hand van verschillende onderwerpen.
Dwang gaat niet werken
Als laatste redmiddel wordt het met deze wet mogelijk dwang toe te passen op gemeenten die echt niks willen. Eerst zullen gemeenten zich hier tegen gaan verzetten. Vervolgens de belanghebbenden in die gemeenten… Nog even los van het feit dat dwang niet past bij mijn liberale beginselen, is dit allemaal verspilde energie. Energie die we wat mij betreft zouden moeten stoppen in wat wél kan.
Daarnaast ben ik ervan overtuigd dat gemeenten en andere belanghebbenden heel anders tegen verzoeken vanuit het COA zouden aankijken wanneer zij weten dat er álles aan gedaan is om de instroom te beperken. Maar nu horen we daar (bijna) niks over. Het gaat alleen om het onderbrengen van asielzoekers en statushouders. Over het beperken van de instroom zien we geen (of nauwelijks) actie!
De toezegging die door Mark Rutte is gedaan aan de 2e kamer fractie is natuurlijk een toezegging van niks, gewoon een lege huls. Er is nog geen enkele overeenstemming met de coalitie over maatregelen die de instroom beperken. Sterker nog: D66 en CU hebben eigenlijk al aangegeven dat dit onbespreekbaar is. Het is dan ook werkelijk ongelooflijk dat onze 2e kamerfractie hiermee door de pomp is gegaan. #koekoek
De wet had gewoon terug genomen moeten worden. Eerst overeenstemming over de beperking van de instroom, dan praten we verder. En als dit het kabinet de kop kost? Dat is dan maar zo. Als VVD’ers moeten wij op enig moment een streep trekken. We zijn op veel onderwerpen al veel te ver afgedwaald van onze (liberale) uitgangspunten en ons eigen verkiezingsprogramma.
Hadden we de wet in deze vorm kunnen voorkomen?
De landelijke overheid heeft in dit dossier slecht werk geleverd de afgelopen 10-12 jaar. En ja, daar is de landelijke VVD (bewindslieden én kamerleden), als grootste partij van Nederland, voor een groot deel verantwoordelijk voor. Dit zit hem naar mijn idee in 3 belangrijke aspecten: de instroom, het inwilligingspercentage en de uitvoering.
De instroom, en dan beperk ik mij even tot de ‘echte’ asielzoekers (dus niet de Oekraïners en arbeidsmigranten), is gewoon veel te hoog en we hebben dit allemaal maar laten gebeuren. Andere EU landen komen hun afspraken niet na, waardoor wij ook veel verzoeken behandelen van asielzoekers die eerst in een ander veilig land waren. We tekenden met bijna alle Europese landen het Dublin akkoord, dat regelt dat het asielverzoek behandeld moet worden in het eerst veilige land waar men binnen komt. En dat is in heel veel gevallen niet in Nederland.
Volgens recente publicaties willigt Nederland 85% van de asielverzoeken in, een veel hoger percentage dan andere landen. De oorzaak wordt nog onderzocht, maar dit is natuurlijk wel een knop om aan te draaien.
En tot slot: de uitvoering. Het blijft onbegrijpelijk waarom het NL maar niet lukt om een asielverzoek binnen 3 of 6 maanden af te ronden. De uitvoering bij de IND (verantwoordelijk voor de toetsing) en het COA (verantwoordelijk voor de huisvesting en integratie) is ver ondermaats. Daarnaast nemen veel veilige landen (bv Marokko) hun onderdanen niet (nauwelijks) terug en doen we onvoldoende aan asielzoekers die zich misdragen.
Dweilen met de kraan open
Zo lang er niks gebeurt aan de instroom, het inwilligingspercentage én de uitvoering blijven de vluchtelingen maar komen naar Nederland. Nederland is dan ook voor vluchtelingen een favoriet land.
Huisvesting vluchtelingen lastig uitvoerbaar
Gemeenten hebben er veel taken bij gekregen de afgelopen jaren. En mede door de Corona-crisis is de rek er nu wel een beetje uit. Desondanks bood onze gemeente het COA een jaar geleden een voormalig kantoorpand in Nieuwerkerk aan, om hier (tijdelijk) asielzoekers op te vangen. Na herhaaldelijke verzoeken kwam het COA met het bericht dat het pand onbruikbaar (bv te klein) zou zijn. Inmiddels zijn hier 120 vluchtelingen uit Oekraïne gehuisvest: dat gaat prima! Schiet mij dan maar lek…
Andere locaties voor bijvoorbeeld een AZC zijn niet zomaar beschikbaar. En als het gaat om statushouders: die hebben een huis nodig, en die zijn gewoon niet voorhanden! Bovendien wachten er al vele inwoners uit Zuidplas al jaren op een huis. Waarom zou de statushouder dan voor gaan?
Humane en menswaardige opvang
Laat twee dingen heel helder zijn:
· Ik ben niet tegen vluchtelingen of opvang.
· Ik vind het vreselijk wanneer asielzoekers buiten in het gras liggen te slapen
Daarnaast blijkt helaas in de praktijk dat er veel overlast wordt ervaren in de omgeving van AZC’s. Diefstallen, intimidatie en mishandeling zijn aan de orde van de dag. Iets wat ongetwijfeld mede veroorzaakt wordt door het feit dat er geen fatsoenlijke opvang is (verveling, radeloosheid, etc.)
Dit moet wat mij betreft dus allemaal anders. Als we vluchtelingen opvangen:
· Moet dat in sobere maar nette accommodaties
· Moet er (enige) dagbesteding zijn (of werk)
· Moet er zorg zijn voor diegenen die het nodig hebben
· Moeten kinderen gewoon naar school kunnen
· Moet er sprake zijn van een veilige leefomgeving (ook voor de inwoners in de nabijheid van het AZC)
En hier wringt de schoen: dit is gewoonweg niet uitvoerbaar!
In onze eigen gemeente Zuidplas is een groot woningtekort. De scholen zitten overvol, mede omdat wij een groeigemeente zijn. Daarnaast hebben we 3 BOA’s en heel af en toe een politiewagen door de 4 dorpen…
Het is dus gewoon onmogelijk om, met deze aantallen vluchtelingen, te zorgen voor deze humane en menswaardige opvang. En dat is iets, wat we toch met elkaar willen.
Zijn er oplossingen?
Laten we reëel zijn, dat is natuurlijk wel ingewikkeld. Maar we moeten wat. Het stijgend aantal asielverzoeken gaat de samenleving verder ontwrichten. Want we hebben niet alleen een asielcrisis, we hebben, zoals bekend, nog wel meer problemen in Nederland.
Maatregelen die we kunnen nemen zijn:
· Beperk de instroom:
- houd EU landen aan het Dublin Verdrag
- stel een selectieve asielstop in (schrijnende gevallen moeten we blijven helpen)
- maak werk van het uitzetten van vluchtelingen die hier niet horen en/of overlast veroorzaken
- etc etc
· Creëer zo ook lucht om de chaos in de uitvoering (bij IND en COA) op orde te brengen
· Stel vervolgens, net als Canada, een quotum per jaar vast.
Kijk hierbij eerst wat je aan kan als land. Dan kan het humaan en menswaardig, zoals we het met elkaar toch willen. En dan houd je óók rekening met je eigen inwoners, die ook gewoon klem zitten (geen huis, wachtlijsten in de zorg, etc). Bij de toewijzing van woningen zou de verhouding 1/3 voor statushouders, 2/3 voor lokaal woningzoekenden toch mooi zijn?
Morgen congres
Morgen is het VVD congres waar nu al zoveel over gesproken wordt. Ik ben mede ondertekenaar over verschillende moties die worden ingediend over de asiel problematiek, maar ook bijvoorbeeld over het toepassen van kernenergie.
Zelf heb ik ook een motie opgesteld, die ik met zo’n 25 anderen indien: laten we een taskforce instellen met betrokken VVD leden. Deze taskforce gaat een gedragen VVD visie maken op asiel en migratie, eentje die dan leidend zou moeten zijn. Ook voor onze 2e kamer fractie. Ik ben zelf bereid deze taskforce te leiden.
Ik steek hiermee mijn nek uit. Omdat ik mij zorgen maak over Nederland en over mijn eigen VVD. Maar ook omdat ik mij zorgen maak over de mensen die om terechte redenen huis en haard verlaten en hiernaar toe komen voor bescherming. Die mensen moeten we helpen. Maar dan wel in een haalbaar en uitvoerbaar systeem. En met humane en menswaardige opvang.
Ferry van Wijnen
Raadslid VVD Zuidplas
06-55871313
_______________________________________________
De gehele uitzending van De Hofbar is te zien via NPO start of uitzending gemist.