Begroting 2017

Wie niet tevreden is met wat hij heeft, zal ook niet tevreden zijn met wat hij krijgt.

We zijn met dit college nu 2,5 jaar onderweg en voor u staat een tevreden fractievoorzitter, van een tevreden fractie. Soms heb ik de indruk dat er in deze zaal collega’s zijn die minder tevreden zijn, maar zou het college die ooit tevreden krijgen? Volgens Socrates dus niet.

Veel punten uit ons verkiezingsprogramma en het coalitieprogramma met onze prima partners D66, SP en NEZ zijn gerealiseerd. Een echt VVD punt is het op orde brengen van de financiën, mede reden om aan dit college te vragen te werken aan een overschot op de begroting in 2017 en 2018 (en verder). Met deze meerjarenbegroting wordt duidelijk dat ook deze extra buffer gerealiseerd gaat worden. Dit is een compliment waard aan dit college, in het bijzonder aan onze penningmeester uiteraard.   

Tevredenheid betekent uiteraard niet dat we achterover gaan leunen. De VVD is en blijft een ambitieuze partij. We blijven de mouwen opstropen om onze ambities en doelstellingen uit ons verkiezingsprogramma ‘Heft in eigen hand’, waar te maken. 

Er is nog anderhalf jaar te gaan tot de volgende gemeenteraadsverkiezingen. Met een begroting als deze zou je geneigd zijn meer plannen te maken die geld kosten. Wij kiezen er juist voor om het komend jaar in financieel opzicht behoudend te zijn. De cijfers zijn goed, maar hier schuilen nog forse risico’s achter. Zeker de tekorten op jeugdzorg en de toenemende kosten voor uitvoering van de Wet Werk en Inkomen baren zorgen. Het college wijst er dan ook terecht op dat deze begroting slechts evenwichtig blijft, als de transformatie echt slaagt. Hier ligt wat ons betreft dan ook de nadruk voor het komend jaar.

Dit brengt ons dan ook eerst bij de Personeelsformatie op het sociaal domein en de incidentele flexibele personeelsschil 2017-2018. Natuurlijk zijn er mensen nodig om de transformatie tot een succes te maken, maar hier stonden wij toch wat raar bij te kijken. Een jaar geleden spraken we ook al over personeelsplanning. Had men dit niet kunnen (of moeten) voorzien bij de formatieplannen van vorig jaar? 

Graag een nadere toelichting van het college op dit punt. 

Nu ga ik graag nog op enkele specifieke zaken in.

Ad. 1 – Schuldenlast en de gevolgen voor onze inwoners

De stevige schuldenlast van onze gemeente is al regelmatig onderwerp van gesprek geweest en blijft een punt van zorg. Met de op 3 november 2015 unaniem  aangenomen motie, waarin het college is opgeroepen om met een strategie te komen tot ververbetering van de schuldpositie, is dit nader geadresseerd. We zien dan ook uit naar de Programmacommissie Planning en Control van 6 december as, die in het teken zal staan financiële ratio’s en kengetallen. De hier verkregen informatie nemen wij mee in het concretiseren van onze visie op dit onderwerp. 

Wel is de VVD fractie van mening dat dit allemaal wat sneller kan. Per huishouden  betalen we bijna 190 euro mee aan de rentelast en we willen niet dat deze last verder wordt verhoogd. De huidige rentestand is erg laag en deze zal, zoals het er nu naar uitziet, voorlopig nog wel even aanhouden. Maar er komt zeker ook een tijd dat deze historisch lage rente gaat stijgen. Een stijging van de rentelast zal uiteindelijk worden verhaald op onze inwoners. Mede daarom dient de schuldenlast zsm te worden verlaagd. 

Ad. 2 – Doorstroming woningmarkt en ruimtelijke ontwikkelingen

De woningmarkt trekt na enkele zeer moeilijke jaren weer aan. Er worden veel woningen gebouwd en de doorstroming neemt toe. Minister Blok bevestigde dit onlangs nog te stellen dat Zuidplas na Amsterdam en Utrecht de meest bouwlustige gemeente van Nederland is. De Jonge Veenen, het Koningskwartier en straks de Esse en de Brinkhorst dragen hier zeker voor een groot deel aan bij. 

De vraag naar betaalbare huurwoningen blijft echter nog steeds achter. Hier zijn in onze ogen 2 oplossingen voor
- Nieuwe sociale huurwoningen bouwen
- Doorstroming verbeteren

De VVD Zuidplas heeft er mede voor gezorgd dat er nieuwe sociale huurwoningen worden gebouwd. In Zevenhuizen zijn hier aparte projecten voor en in alle nieuwbouwprojecten is een flink deel bedoeld voor de sociale verhuur. De VVD maakt zich hard voor een betaalbare woning voor iedere inkomensgroep. We roepen het college dan ook op dit beleid door te zetten.

Om de doorstroming te verbeteren moeten we de uitstroom bevorderen door het bieden van een goed en betaalbaar alternatief. Gemeente Zuidplas kent meer dan 20% scheefhuurders die met een te hoog inkomen in een sociale huurwoning wonen. Dit moet wat de VVD betreft nu eens aangepakt worden. 

Sociale huurwoningen zijn bedoeld voor inwoners die op de vrije markt geen woning kunnen bemachtigen. Regelmatig vernemen we toch schrijnende gevallen van inwoners van Zuidplas die geen woning kunnen krijgen.

Scheefhuurders moeten dus geprikkeld worden om door te stromen. De procentuele verhoging van de huur blijkt geen adequaat middel.  De bouw van goedkopere koop- en huurwoningen is dan ook noodzakelijk.

Graag een reactie van het college op dit onderwerp. Wat is er mogelijk om de schrijnende gevallen in de verschillende dorpen te helpen?

De omgevingswet
De omgevingswet wordt genoemd als grootste juridische transformatie ooit. Tijdens een presentatie stelde iemand laatst: de decentralisaties zijn er niks bij… Eerder spraken we hier al over en we zijn bijgepraat tijdens een informatieavond over dit onderwerp. Op 1 januari 2019 is het zover. 

De fractie van de VVD maakt zich wel zorgen over de voorbereidingen binnen Zuidplas. Hoe ver zijn we hier nu mee? Komt er een apart projectteam binnen de gemeente of steunen we op het project dat binnen het ODMH draait?

Het mooie van deze wet is wel dat hier echt de schaar gaat in regelgeving, en daar houden wij van. Graag dienen wij een motie in , waarin we het college oproepen om:
een inventarisatie te maken van de vergunningverplichtingen die te vervangen zijn door algemene voorschriften en/of meldingen bij de invoering van de nieuwe omgevingsvergunning in 2019;
deze inventarisatie in een informatienota aan de Raad toe te zenden in het eerste kwartaal van 2017.

Met betrekking tot ruimtelijke onderwerpen nog 2 vragen aan het college:
1. Eerder spraken we over de ontwikkeling van het fietspad van Moordrecht Noord naar de Middelweg. Zijn er al gesprekken geweest met Drost IJzerman?
2. Is het een optie om rondom de snelle sluis een klein jachthaventje met een aantal ligplaatsen te ontwikkelen? Goed voor de recreatieve aantrekkingskracht en levert wellicht wat op per jaar.

Graag een reactie van het college op deze vragen.

Ad. 3 – Veiligheid
Het afgelopen jaar is er door de inwoners van Dorrestein behoorlijk overlast ervaren door hangjeugd. De VVD fractie heeft dit opgepakt door vragen te stellen en met de inwoners in gesprek te gaan. Hier bleek maar weer eens dat het gevoel van onveiligheid ook kan ontstaan als de cijfers dit tegenspreken. Als we naar de cijfers kijken lijkt er weinig aan de hand, maar deze mensen voelen dit echt anders en willen gehoord worden.

Na ons aandringen heeft onze burgemeester samen met de veiligheidsfunctionaris hier de handschoen opgepakt en inmiddels er met een enquête uitvraag gedaan om de problematiek in kaart te brengen.  Onze vraag aan hem is wanneer we het toegezegde vervolg gesprek met de bewoners kunnen verwachten.

De VVD Zuidplas heeft veel respect voor de inwoners die betrokken zijn bij de verschillende buurtpreventieprojecten in Zuidplas. Bij de behandeling van de Perspectievennota hebben wij samen het CDA een motie ingediend over de zichtbaarheid van de buurtpreventie. Klopt het dat we hier nog niks over gehoord hebben? Kan het college aangeven hoe het hiermee staat?

Ad. 4 – OZB
Er gaat natuurlijk geen beschouwing voorbij, waar de VVD niet over de OZB spreekt. Eigenlijk was de afspraak met het college dat de OZB opbrengst niet zou stijgen, maar ivm areaal uitbreiding gebeurt dit nu toch. Daar waar meer huizen zijn, zijn meer wegen nodig en spoelt er meer door de riolen. En ook worden er natuurlijk meer paspoorten en tegenwoordig zorg aangevraagd. Logisch verhaal dus. De lasten voor de inwoners blijven gelijk en daar was het ons uiteindelijk om te doen.

Toch spreken we graag een ambitie uit. Zou het college mogelijkheden zien om de OZB in 2018 toch evenredig te laten dalen? Hangt uiteraard af van andere financiële ontwikkelingen, maar is het college bereid hier eens naar te kijken?

Ad. 5 – Decentralisaties
Ik gaf het aan het begin van deze termijn al aan: het slagen van de transformatie binnen de gedecentraliseerde taken is essentieel voor het behoud van een evenwichtig financieel beleid. En zoals we een evt stijgende schuldenlast niet ten laste van onze inwoners willen laten komen, willen we dit natuurlijk ook niet door uit de hand gelopen kosten in de zorg. 

Maar hoe realiseer je dat nu? In onze ogen niet door het indienen van 22 moties of amendementen of het stelselmatig vragen naar rapportages en verantwoordingen. Maar wel door met het college mee te denken over oplossingsrichtingen en ideeën. 

Wat ons betreft moet er veel meer dan tot nu toe aandacht komen voor eigen kracht van onze inwoners. Er is een integrale aanpak nodig, met de nadruk op preventie. Het inzetten van lokale (en soms kleinschalige) hulpverlening kan hierbij zeker helpen. Het sociaal team moet veel meer aan de voorkant van het zorgsysteem komen. Een integrale spin-in-het-web die vroegtijdig handelt en excessen voorkomt. Ook moet het sociaal team meer planmatig gaan werken, zodat wachttijden zoveel mogelijke worden beperkt. 

Tijdens de programmacommissie Decentralisaties bij het werkplein in Capelle bleek dat het groeiende aantal statushouders die een uitkering krijgen een belangrijk aandeel hebben in de tekorten die zijn ontstaan rondom de Wet Werk en Inkomen. De VVD verzoekt het college om zich in deze gemeenschappelijke regeling in te zetten om de instroom van vluchtelingen in de bijstand zo snel mogelijk weer om te zetten in een uitstroom. Te denken valt aan Nederlands leren ‘op maat’ en steun bij het zoeken van werk.

Tot slot voorzitter,
De post onvoorzien. Dit is wat ons betreft echt overbodig gedoe. Wij geven dit college alle vertrouwen dat zij handelen als zich een situatie voordoet die Onvoorzienbaar, Onuitstelbaar en Onvermijdbaar is. Verantwoording achteraf kan dan direct nadat een situatie zich heeft voorgedaan en is dan logisch en prima. In de meeste gevallen zal er genoeg ruimte zijn om de raad vooraf te informeren en om budget te vragen. 

Graag horen wij wat de andere fracties hiervan vinden. Eventueel dienen we hier in 2e termijn nog amendement over in.

Tot zover voorzitter.